Διαθλαστική Χειρουργική

Ο ορισμός ¨Διαθλαστική Χειρουργική¨ αναφέρεται στο σύνολο των χειρουργικών επεμβάσεων που εφαρμόζονται για τη διόρθωση διαθλαστικών ανωμαλιών, όπως η μυωπία, η υπερμετρωπία και ο αστιγματισμός.
Πρόκειται για επεμβάσεις που ρυθμίζουν την εστίαση του οφθαλμού, έτσι ώστε ο ασθενής να βλέπει καθαρά χωρίς να χρειάζεται γυαλιά ή φακούς επαφής.

Πριν από οποιαδήποτε επέμβαση πρέπει να γίνεται λεπτομερής προεγχειρητικός έλεγχος και με βάση τις μετρήσεις του οφθαλμού, τις ανάγκες και την ηλικία του ασθενούς επιλέγεται η ενδεδειγμένη τεχνική για την αντιμετώπιση του διαθλαστικού σφάλματος.

Χάρη στην εξέλιξη της τεχνολογίας και στην αυξανόμενη εμπειρία των διαθλαστικών χειρουργών οι τεχνικές αυτές είναι απόλυτα ασφαλείς και ικανές να καλύψουν τις ανάγκες των ασθενών

Τι είναι η Μυωπία

Η μυωπία είναι η διαθλαστική ανωμαλία του ματιού, κατά την οποία οι ακτίνες του φωτός δε συγκεντρώνονται πάνω στον αμφιβληστροειδή, όπως είναι το φυσιολογικό, αλλά σε κάποιο σημείο μπροστά από αυτόν (μεγάλος βολβός).

Το βασικό σύμπτωμά της είναι η θολή αντίληψη των μακρινών αντικειμένων. Το μυωπικό μάτι βλέπει τα κοντινά αντικείμενα καθαρά ασκώντας λιγότερη ή καθόλου προσαρμογή (ανάλογα με το βαθμό της μυωπίας του).

Τι είναι η Πρεσβυωπία

Η πρεσβυωπία αποτελεί ένα πρόβλημα που εμφανίζεται σε όλους τους ανθρώπους μετά την ηλικία των 40-45 ετών. Στην ουσία δεν πρόκειται για πάθηση αλλά για τη φυσιολογική διαδικασία γήρανσης του κρυσταλλοειδούς φακού του οφθαλμού.

Βασικό σύμπτωμα είναι η μειωμένη όραση για κοντά. Το άτομο δυσκολεύεται να διαβάσει και κουράζεται μετά από σύντομο διάστημα κοντινής εργασίας. Η πρεσβυωπία έχει μια προοδευτική αύξηση όσο μεγαλώνει ο ασθενής.

Τι είναι η Υπερμετρωπία

Η υπερμετρωπία είναι η διαθλαστική ανωμαλία του ματιού, κατά την οποία οι ακτίνες του φωτός εστιάζονται σε κάποιο σημείο πίσω από τον αμφιβληστροειδή (μικρός βολβός).

Το υπερμετρωπικό μάτι δε μπορεί να δει καθαρά ούτε τα μακρινά ούτε τα κοντινά αντικείμενα.

Τι είναι ο Αστιγματισμός

Στον αστιγματισμό, η διαθλαστική δύναμη του ματιού δεν είναι η ίδια σε όλους τους μεσημβρινούς, με αποτέλεσμα οι ακτίνες του φωτός να μην συγκεντρώνονται σε ένα σημείο. Στις περισσότερες περιπτώσεις, ο αστιγματισμός οφείλεται στις διαφορετικές καμπυλότητες που έχει ο κερατοειδής.

Στον αστιγματισμό και τα μακρινά και τα κοντινά αντικείμενα φαίνονται παραμορφωμένα. Ο αστιγματισμός μπορεί να είναι μυωπικός ή υπερμετρωπικός.

Χειρουργικές τεχνικές διαθλαστικής χειρουργικής

Οι τεχνικές χωρίζονται σε δυο ομάδες. Σε αυτές όπου η διόρθωση του διαθλαστικού σφάλματος γίνεται στην επιφάνεια του ματιού και συγκεκριμένα στον κερατοειδή και σε αυτές όπου η διόρθωση γίνεται εσωτερικά στο επίπεδο του κρυσταλλοειδούς φακού.

Διαθλαστική χειρουργική κερατοειδούς

LASIK

Με τη μέθοδο LASIK η διόρθωση της διαθλαστικής ανωμαλίας δε γίνεται στην επιφάνεια αλλά στο εσωτερικό του κερατοειδούς. Αρχικά, δημιουργείται ένας λεπτός επιφανειακός κρημνός κερατοειδικού ιστού, ο οποίος δεν αποκόπτεται εντελώς αλλά παραμένει ενωμένος με τον κερατοειδή στη μία του πλευρά. Στη συνέχεια ανασηκώνεται, και εφαρμόζεται το Excimer Laser, το όποιο επιτυγχάνει εξάχνωση του κερατοειδικού ιστού, με σκοπό να αλλάξει την καμπυλότητα του κερατοειδούς και να διορθωθεί το διαθλαστικό σφάλμα. Τέλος, γίνεται επανατοποθέτηση του κερατοειδικού κρημνού στη θέση του.

Ο τρόπος με τον όποιο γίνεται η δημιουργία του κρημνού τα τελευταία χρόνια έχει εξελιχθεί σε μία διαδικασία υψηλής ακρίβειας. Μέχρι πριν από λίγα χρόνια η τομή γινόταν μόνο με τη χρήση μηχανικού μικροκερατόμου (με λεπίδα), ο οποίος έκοβε τον κερατοειδή. Ήταν μια διαδικασία που κάποιες φορές μας έφερνε αντιμέτωπους με δυσάρεστες καταστάσεις. Όμως τώρα πια στην σύγχρονη Διαθλαστική Χειρουργική  έχει μπει το Femtosecond Laser το οποίο χρησιμοποιεί παλμούς φωτός που διαπερνούν την επιφάνεια του κερατοειδούς και διαμορφώνουν μικρές κοιλότητες (φυσαλίδες αέρος) σε ένα προκαθορισμένο βάθος και θέση μέσα στο στρώμα του κερατοειδούς. Το αποτέλεσμα είναι η δημιουργία ενός ομοιόμορφου στρώματος φυσαλίδων μέσα στον κερατοειδή με το οποίο επιτυγχάνεται η δημιουργία του κερατοειδικού κρημνού.

Σε σύγκριση με το μηχανικό μικροκερατοτόμο η δημιουργία του κρημνού με τη χρήση της femtosecond τεχνολογίας είναι μία πιο προβλέψιμη και πιο ελεγχόμενη διαδικασία και συνεπώς απόλυτα ασφαλής . Το πάχος, η διάμετρος, η γωνία των ορίων του κρημνού, η θέση στην οποία παραμένει ενωμένος με τον κερατοειδή (μίσχος/hinge) καθώς και η γωνία του μίσχου ορίζονται από το χειρουργό πριν από την εφαρμογή του Femtosecond Laser.

Η συνεχής τεχνολογική εξέλιξη βοήθησε και στην εντυπωσιακή βελτίωση των τεχνικών χαρακτηριστικών των Excimer Lasers. Τα καινούργια μηχανήματα έχουν τη δυνατότητα να χρησιμοποιούν μία πολύ λεπτή δέσμη Laser, η οποία εξαχνώνει με μεγαλύτερη ακρίβεια τον κερατοειδικό ιστό με αποτέλεσμα την ακριβή διόρθωση και την πιο ποιοτικότερη  μετεγχειρητική όραση. Επίσης έχει αυξηθεί η ταχύτητα των μηχανημάτων, έτσι ώστε να ελαχιστοποιείται ο χρόνος θεραπείας.

Τέλος, μπορούν να εφαρμοστούν θεραπείες εξατομικευμένες σύμφωνα με τις ανάγκες του κάθε ματιού ξεχωριστά (wavefront-optimized & wavefront-guided treatments).

PRK

Η τεχνική PRK (Photo Refractive Keratectomy – Φωτοδιαθλαστική Κερατεκτομή) είναι από τις πρώτες τεχνικές που χρησιμοποιήθηκαν στον τομέα της διαθλαστικής χειρουργικής και χαρακτηρίζεται μέχρι σήμερα πολύ ασφαλής. Στην τεχνική αυτή δε δημιουργείται ο κερατοειδικός κρημνός αλλά γίνεται η αφαίρεση της επιφανειακής μεμβράνης του κερατοειδούς (επιθήλιο), με ένα ειδικό εργαλείο και στη συνέχεια εφαρμόζεται η θεραπεία με το Excimer Laser το όποιο επιτυγχάνει εξάχνωση του κερατοειδικού ιστού, με σκοπό να αλλάξει την καμπυλότητα του κερατοειδούς και να διορθωθεί το διαθλαστικό σφάλμα. Στο τέλος της επέμβασης τοποθετείται ένας φακός επαφής για να βοηθήσει το επιθήλιο να επουλωθεί μέσα στις επόμενες τρεις με τέσσερις ημέρες. Η επέμβαση είναι ολιγόλεπτη και γίνεται με χρήση τοπικού αναισθητικού κολλυρίου. H μέθοδος PRK είναι πολύ αποτελεσματική στη διόρθωση μικρών βαθμών μυωπίας, με ή χωρίς αστιγματισμό, αλλά και σε μεγαλύτερους βαθμούς εφόσον ο κερατοειδής είναι σχετικά λεπτός.

Διαθλαστική Χειρουργική Φακού

Φακικοί Ενδοφακοί (Visian ICL)

Οι ασθενείς που αδυνατούν για κάποιο λόγο να υποβληθούν σε θεραπεία με Laser για τη διόρθωση της αμετρωπίας τους (μυωπίας > 10D – λεπτός κερατοειδής – υπερμετρωπίας > 5D) μπορούν να υποβληθούν, υπό κάποιες προϋποθέσεις, σε επέμβαση τοποθέτησης ενός λεπτού φακού (όπως ένας φακός επαφής) μπροστά από τον κρυσταλλοειδή φακό του ματιού με πολύ καλή ποιότητα όρασης μετεγχειρητικά.

Διαθλαστική επέμβαση με αφαίρεση του κρυσταλλοειδούς φακού
(CLE – Clear Lens Extraction)

Η διαδικασία είναι ίδια με αυτή του χειρουργείου του καταρράκτη με μόνη διαφορά ότι ο κρυσταλλοειδής φακός δεν αφαιρείται γιατί έχει θολώσει αλλά για να αντικατασταθεί με έναν ενδοφακό (μονοεστιακό ή πολυεστιακό) που θα επιτρέπει την διόρθωση του αρχικού διαθλαστικού σφάλματος. Η τεχνική αυτή επιλέγεται συνήθως για ασθενείς άνω των 45 ετών και με σημαντικά διαθλαστικά σφάλματα.